(U kunt dit artikel ook in pdf lezen of downloaden.

https://www.toetsalles.nl/pdf/mozaiek.ha.pdf)

 

De Mozaiekgemeenten - een beoordeling in het licht van de Bijbel

 

1.     Wat zijn de Mozaïekgemeenten?

 

De eerste mozaïekgemeente is in 2012 opgericht in Veenendaal door Kees Kraayenoord. Het is een evangelische gemeente waar de doop op geloof wordt toegepast. De gemeente is snel gegroeid. Er werd begonnen met 40 leden en nu zij het er meer dan 4000. Ook zijn er zustergemeenten in andere plaatsen opgericht.

 

Wat is het voor gemeente?

 

1. Orthodox?

 

De kerk beweert orthodox te zijn.

Je bent orthodox als je vasthoudt aan de gezonde Bijbelse leer. Maar doet Mozaïek dit?

 

+ Een vrouwelijke voorganger

 

De gemeente in Veenendaal heeft drie voorgangers, één van hen is vrouw (1)  De gemeente verwerpt dus het duidelijke bijbelse onderwijs over de vrouw in het ambt (2)  (1 Tim. 2:12). Dat is niet orthodox.

 

+ Een praktiserende homoseksueel die meewerkt in de gemeente

 

Er is iemand actief binnen Mozaïek die openlijk in een homoseksuele relatie leeft. De leiding van de gemeente weet dat. (3) En vindt het blijkbaar in orde. Ook dit is bepaald niet orthodox, niet recht in de leer. Want het gaat rechtstreeks in tegen het onderwijs van de Bijbel. De homoseksuele praktijk is een ernstige zonde (Romeinen 1:26,27. 1 Kor. 6:10 HSV).

 

Deze dingen staan heel duidelijk in de Bijbel. Dat geldt zowel voor het onderwijzen en leidinggeven van de vrouw als voor de homoseksuele praktijk. Meer dan negentien eeuwen lang stonden alle christenen op het standpunt dat homoseksueel gedrag een ernstige zonde is en dat de vrouw in de gemeenten geen positie van gezag en onderwijs mag innemen. Daar was geen enkele verschil van mening over. Christenen uit alle richtingen waren het er over eens. Dat komt omdat de Bijbel er glashelder over is.

 

In die eensgezindheid begonnen pas barsten te komen toen begin vorige eeuw het feminisme opkwam. Feminisme dat overal in de maatschappij een gelijke positie opeist voor man en vrouw en dus ook in de kerk. Die ideologie is de kerk binnengekomen. En zoals altijd zijn er wel bijbelleraren, theologen en professoren te vinden die bereid zijn om het woord van God te vervalsen en weg te redeneren. Het gebeurde al in bijbelse tijden. De Bijbel spreekt over het “vervalsen van het woord van God” (2 Korinthe. 4:2). Over mannen uit het eigen midden “die de waarheid verdraaien” (Handelingen 20:30, 2 Petrus 3:16).

Dat was ook nu weer het geval. Er stonden bijbelleraren op die beweerden dat een vrouw ook kon preken en oudste/voorganger kan zijn. Hetzelfde is gebeurd met de homoseksualiteit. De seculiere wereld veranderde de visie op homoseksualiteit. Die visie staat haaks op het onderwijs van de Bijbel. Maar ook hier zijn er bereidwillige valse leraren die de bijbelgedeelten wegredeneren met drogredenen. Die het woord van God vervalsen en verdraaien.

 

Het feit dat de mozaïek gemeenten mee bewegen met feminisme en homo-emancipatie zegt iets over de manier waarop ze met de Bijbel omgaan. Ze onderwerpen zich niet aan het woord van God, juist op de terreinen waar de Bijbel botst met de geest van de wereld.

 

Ze doen net alsof ze orthodox zijn, ze doen net alsof ze geankerd zijn in de Schrift, maar dat is slechts schijn. Mozaïek is als een schip waar wel een ankerketting uit hangt, een ankerketting die het water inloopt, zodat het lijkt alsof het schip vast ligt, maar aan het einde van de ankerketting zit geen anker. Het schip van Mozaïek is niet geankerd in het Woord van God. Zo worden christenen uit orthodox reformatorische gemeenten die overwegen om lid te worden misleid. Ze worden gerustgesteld met de mededeling dat Mozaïek orthodox is, maar dat is slechts schijn. De gemeenten onderwerpen zich niet aan het Woord van God.

 

2.     Mozaïek is een typisch voorbeeld van een ‘positive only’ gemeente

 

In een ‘positive only’ gemeente wordt zo goed als nooit over de ernstige onderwerpen die ook in de Bijbel staan gesproken.

Voor uitleg over wat een ‘positive only’ gemeente is, zie deze twee artikelen die op de toetsalles site staan:

+ Een halve boodschap I – wat weggelaten wordt uit prediking en onderwijs.

+ Een halve boodschap II – de ernstige gevolgen.

 

Kenmerkend voor ‘positive only’ gemeenten is dat ze alle onderwerpen die natuurlijke mensen onprettig vinden om te horen, zoveel mogelijk vermijden. Het moet allemaal positief zijn. Bijvoorbeeld wel met grote nadruk en voortdurend spreken over de liefde en bewogenheid van God, maar niet over de heiligheid en de toorn van God. Op die manier wordt een vertekend beeld van God gegeven. En ook een vertekend beeld van het christenleven.

 

Ik wijs nog op enkele dingen in de Mozaïek gemeenten die kenmerkend zijn voor ‘positive only’ gemeenten.

 

3.     Er is geen geloofsbelijdenis

 

Op de site van Mozaïek is geen geloofsbelijdenis te vinden, met daarin de hoofdzaken waarin de gemeente gelooft. Dat is kenmerkend voor dit soort gemeenten. Het is bijna onmogelijk om er achter te komen wat ze geloven. Op de site heb ik daar zelfs geen enkele aanwijzing voor gevonden.

 

4. Uit de prediking wordt je ook niet veel wijzer

 

Ik heb een aantal preken beluisterd. Dat was een verwarrende ervaring. Goede sprekers, enthousiast, het leek heel wat, meeslepend. Maar achteraf kwam de realisatie. Wat is er nu eigenlijk gezegd? Als er al over een bijbels thema werd gesproken dan zonder diepgang en zonder dat er echt onderwijs over werd gegeven. Zonder dat in evenwicht uiteengezet werd wat de Bijbel over het onderwerp zegt.

 

5. Er is weinig nadruk op de inhoud van het geloof

 

Dat blijkt uit verschillende dingen. Twee zijn al genoemd: (1) Het ontbreken van een geloofsverklaring of geloofsbelijdenis waarin de hoofdpunten waarin de gemeente gelooft worden genoemd. (2) Uit de prediking. En (3) het feit dat op er op de site nauwelijks onderwijs wordt aangeboden, wijst ook in die richting. Voor zoekende mensen is er de Alpha cursus. Voor hen die verder willen is er de cursus “Ontdekkingsreis door de Bijbel”. Maar deze cursus bestaat slechts uit drie bijeenkomsten.

 

De Mozaïek kerk biedt in feite een ervaring aan, een beleving, een feelgood omgeving, koffie, vriendelijke mensen, gezelligheid, muziek van vaak hoog niveau, goede zangers, je krijgt op zondagochtend in feite een concert. En een ‘positive only’ preek.

 

6. Teren op het fundament dat in andere kerken is gelegd

 

De overgrote meerderheid van de leden van Mozaïek is afkomstig uit bijbelgetrouwe kerken uit de omgeving. Vooral uit orthodox reformatorisch kerken. In dat milieu zijn ze opgegroeid, zijn ze gevormd. Daar is een bijbels fundament in hun denken en leven gelegd. Dat fundament is gelegd door de gecombineerde invloed van gezin, kerk en school (4) .

 

Bij de christenen uit reformatorische achtergrond is er een fundament van kennis van de Bijbel. Op de reformatorische basisschool wordt elke dag begonnen met een bijbelverteling. Mijn eigen kinderen hebben het voorrecht gehad om zo’n school te bezoeken. Daar werd systematisch en uitgebreid de hele Bijbel doorgenomen en in de laatste klassen ook nog de catechismus. De kennis van de Bijbel is ook overgedragen in het gezin, daar wordt uit de Bijbel gelezen en gebeden. Daar wordt geleefd naar bijbelse normen, daar is een christelijke levensstijl en als de ouders bekeerd zijn ook christelijke beleving. En er is de voortdurende invloed van de kerk, door regelmatig kerkbezoek en catechisatie en andere activiteiten.

 

Voor christenen met deze achtergrond is lid worden van Mozaïek op korte termijn niet desastreus. Ze nemen immers hun hele vorming mee. Daarom is het in eerste instantie voor hen niet al te ernstig dat er in de Mozaïek kerk geen geloofsbelijdenis is en geen systematisch onderwijs in de leer. En niet al te ernstig dat alleen gesproken wordt over de liefde en bewogenheid van God en uitsluitend over andere ‘positieve’ zaken. Maar dat geldt niet voor mensen uit een andere achtergrond. En dat geldt niet voor de kinderen die vanaf jonge leeftijd in deze gemeente opgroeien. En de voortdurende eenzijdige boodschap in de Mozaïek gemeenschap zal op den duur het denken van mensen die uit orthodox reformatorische achtergrond komen, onvermijdelijk gaan beïnvloeden.

 

7. Leeg zuigen van andere bijbelgetrouwe kerken

 

De mozaïek gemeenten zuigen het leven uit de Reformatorische Kerken uit hun omgeving. Het zijn juist veelal jongeren die aangetrokken worden door de Mozaïek gemeenten. Jongeren die de toekomst van een gemeente zijn. Dat is geestelijk gezien een ramp. Niet alleen voor deze jongeren zelf, maar ook voor de bijbelgetrouwe Reformatorische kerken waar ze uit worden weggetrokken.

 

Het lijkt op wat in de natuur soms gebeurt. Je hebt een boom en daar groeit een klimplant op die leeft van het sap van de boom. Als die klimplant na verloop van tijd de gehele boom overwoekerd heeft, dan gaat de boom daar uiteindelijk aan dood. En als de boom doodgaat, dan sterft de klimplant ook na enige tijd.  

 

Het is niet voor niets dat Mozaïek gemeenten worden opgericht juist op plaatsen waar al heel veel orthodox reformatorische kerken zijn. In de Bijbelbelt. Daar is de markt.

 

8. Wat draagt bij aan de aantrekkingskracht van Mozaïek?

 

Er zijn verschillende zaken die bijdragen aan de aantrekkingskracht van Mozaïek gemeenten.

 

+ De vrijblijvende ‘alleen positief’ boodschap en sfeer

 

De ernstige delen van de bijbelse boodschap worden zo veel mogelijk vermeden. En in ‘positief only’ gemeenten zoals Mozaïek wordt zo goed als alleen bemoedigd, niet bestraft en niet weerlegd. Dit is wel in strijd met wat in 2 Timotheus 4:2 wordt opgedragen, maar vele mensen voelen zich prettig bij deze boodschap (2 Timotheus 4:3).

 

+ Muziek en zang van professioneel niveau

 

Er is ‘feel good’ muziek. Muziek in een stijl die jongere generaties aanspreekt. Die hen emotioneel raakt.

 

+ Een structuur waar echt contact en medeleven mogelijk is

 

Er is de mogelijkheid om deel te nemen aan kleine groepen. Daarin kun je andere christenen beter leren kennen en relaties met anderen opbouwen.

 

9. Zelfonderzoek

 

Het ontstaan van de Mozaïek gemeenten is gedeeltelijk een onbetaalde rekening van de kerk. In dit geval een onbetaalde rekening van sommige orthodox reformatorische gemeenten.

 

De grote groei van Mozaïek is niet alleen het gevolg van de eigen aantrekkingskracht. Het is voor een deel ook het gevolg van het op sommige punten te kort schieten van sommige orthodox reformatorische kerken.

 

+ Zelf een onevenwichtige prediking?

 

De Bijbel spreekt zowel over de liefde en barmhartigheid van God als over de heiligheid en toorn van God. Het kan zijn dat in sommige reformatorische gemeenten de liefde en barmhartigheid van God worden onderbelicht. God die verlangt naar het behoud van ieder mens. Die ieder mens roept.

 

De mozaïek gemeenten zijn in dat ‘gat in de markt’ gestapt. Met de voortdurend herhaalde boodschap dat God van je houdt, dat je bij God mag zijn wie je bent.

 

+ Te weinig instructie over hoe in de praktijk met God te leven?

 

Het lijkt er op dat in sommige orthodox reformatorische kerken te weinig instructie is over de praktijk van het christenleven. Dan gaat het om onderwerpen als: Hoe houdt je stille tijd, hoe ontdek je in elke situatie van je leven de wil van God, hoe God ons persoonlijk wil leiden, hoe te bidden, wanneer je er zeker van kunt zijn dat God een bepaald gebed zal verhoren, hoe je kunt leven uit de kracht van God. Enzovoort.

 

Als er te weinig geestelijk voedsel is in de eigen gemeente, dan is de kans groot dat het ergens anders wordt gezocht.

 

+ Te weinig focus op mensen die geestelijk honger hebben

 

Het gaat om gemeenteleden die verlangen naar God, naar meer realiteit in hun geestelijk leven, naar geestelijke groei. Het lijkt er op dat er soms te weinig zorg voor deze groep is. Als een gemeente hen daar niet in tegemoet komt, dan zullen ze het waarschijnlijk ergens anders gaan zoeken.

 

10. Wat je zou kunnen doen

 

Hieronder worden enkele suggesties gegeven. De meeste van deze dingen zullen niet onbekend zijn en wellicht al worden toegepast. Toch is het wellicht goed om er nog eens over na te denken, er extra aandacht aan te geven, ze te evalueren.

 

+ Een bijbelstudie/cursus over hoe je tot geloof komt

 

Houdt de structuur van de catechisatie in stand, maar biedt ook regelmatig een cursus aan, waarin wordt uitgelegd hoe je tot geloof en geloofszekerheid kunt komen.

 

+En biedt een cursus aan waarin wordt uitgelegd hoe je voor God kunt leven.

 

Bijbelstudies over de praktijk van het christenleven. Hoe je stille tijd houdt, hoe je in elke situatie de wil van God voor jouw leven ontdekt, hoe God ons persoonlijk wil leiden, hoe te bidden, wanneer je er zeker van kunt zijn dat God een bepaald gebed zal verhoren, hoe je kunt leven uit de kracht van God. Enzovoort.

 

Een voorbeeld van een serie bijbelstudies over de praktijk van het christenleven, is de serie die Heartcry geeft (5) . De groei avonden en het groeiboek (6)  .Bijbelstudies waarin de praktijk van het christenleven wordt doorgenomen. Ik heb zelf twee series over dit onderwerp op mijn sites staan. Een op de internetbijbelschool.nl (7) en één op de internetbijbelschool.nl site (8) . Klik hier en hier. 

 

Begin met de mensen die wel willen.

 

+ Een bijbelstudie voor belangstellende leden waar de hoofdzaken van het geloof worden uitgelegd

 

In feite een soort bijbelschool. Waar systematisch de hoofdzaken van de leer van de Bijbel wordt doorgenomen en besproken. Voor een voorbeeld van de onderwerpen die aan de orde zouden moeten komen, zie deze site: www.honderdbijbelstudies.nl  .

De site is niet reformatorische, maar behoudend evangelisch. Maar voor het overgrote deel van de bijbelstudies op de site maakt reformatorisch of evangelisch niets uit.

 

+ Bouw een structuur van kleine groepen op

 

Dat wordt waarschijnlijk al gedaan. Maar het is nuttig om het af en toe te evalueren. Er is wijsheid nodig om deze groepen goed te laten functioneren. Weten wat je doet op zo’n bijeenkomst. Wat de valkuilen zijn. En er is iemand nodig die de groepleiders regelmatig instrueert, adviseert, bemoedigt. Begeleiding van de groepsleiders op individuele basis. Die bijvoorbeeld regelmatig elke groepsleider belt en vraagt: hoe gaat het met je en hoe gaat het met de kring. Die met hen bidt. Die een visie voor het kringenwerk heeft en die begrijpt dat zulke groepen niet zonder geestelijke strijd tot stand zullen komen. Dat er gebed, geloof en volharding nodig zijn.

 

+ Een wekelijkse gebedsbijeenkomst

 

Een bijeenkomst waar niet gesproken wordt, maar gebeden voor allerlei concrete zaken.

Begin er mee, al komt slechts een klein deel van de gemeente. De predikant en de oudsten moeten het voorbeeld geven en de gebedsbijeenkomst bezoeken. Als het even kan er zijn.

 

In Amerika was het in alle bijbelgetrouwe gemeenten, ook in de reformatorische, lange tijd de gewoonte om als gemeentelid twee keer in de week naar een samenkomst te gaan. Op zondag de samenkomst, met zang en prediking. En op woensdagavond de gebedsbijeenkomst.

 

Ik herinner met twee uitspraken van mijn oude voorganger: (1) De gebedsbijeenkomst is de kurk waarop de gemeente drijft. En (2) de gebedsbijeenkomst is de thermometer van het geestelijke leven van de gemeente. 

 

+ Besef dat er rondom alles een geestelijke strijd woedt

 

Elke bijeenkomst en activiteit waar God werkt, wordt aangevallen. Vandaar het grote belang van een wekelijkse gebedsbijeenkomst.

 

Elke predikant heeft biddende mensen nodig die hem in gebed ondersteunen in prediking, onderwijs, catechisatie, zielzorg. Wat zou er gebeuren als je 5, 10, 20, 30 gemeenteleden hebt die op zaterdagavond een kwartier de tijd nemen om voor de predikant en de komende samenkomst te bidden.

Of neem de catechisatie. Hoe de harten van de kinderen te bereiken, van de tieners? Dat is speciaal moeilijk als de kinderen moeten komen van de ouders. Er moet vaak een geestelijke weerstand doorbroken worden. Het is bijna geestelijke misdadig om deze geestelijke strijd om de harten van de kinderen, om de harten van de tieners uitsluitend aan de predikant of een ouderling over te laten. Bidt voor de catechisatie, bidt regelmatig tijdens de catechisatie. Als het kan bidt samen met anderen voor de catechisatie. Niet alleen als je zelf kinderen hebt die de catechisatie bezoeken, maar altijd.

 

+ Denk na over de liederen en de muzikale begeleiding

 

Welke liederen zingen? Je kunt als gemeente zelf een selectie maken. En hoe zit het met de begeleiding. Is het essentieel dat het een orgel is?

 

+ Moet het allemaal plechtig zijn in de samenkomsten?

 

Vraag je dat af. Eerbiedig zeker, maar plechtstatig is de vraag.

Maar ik zou niet adviseren om het votum en de zegen afschaffen. Daar zit geestelijke kracht in, als die in geloof worden uitgesproken.

 

Waarom een toga, zoals in sommige kerken nog gebruikelijk is? Je hoeft niet door te slaan naar vrije tijdskleding. Maar is een toga essentieel voor het reformatorisch karakter? Natuurlijk zit het hem niet in dit soort zaken, maar helemaal onbelangrijk zijn ze ook niet.

 

+ Meerdere stafleden?

 

Bij een grote (wijk)gemeente kan overwogen worden om meerdere stafleden (voorgangers, predikanten, kerkelijke werkers) in dienst te nemen. In Amerika heb je de seniorpastor en andere pastors/werkers. Bij een grote gemeente is de last vaak te groot voor een predikant. De voorbereiding van de prediking, het preken zelf, het leidinggeven, de zielzorg, het onderwijs, trouwen en begrafenissen. En een predikant is ook niet in alles even sterk. Bij meerdere stafleden kun je de taken verdelen, naar ieders geestesgaven en bekwaamheden. Uiteraard is het ook belangrijk om andere gemeenteleden in te schakelen, te delegeren. Niet zelf al het werk te doen, maar gemeenteleden toerusten en begeleiden.

 

+ Accepteer leden die anders over de doop denken

 

Laat verschil van inzicht over de doop niet een reden zijn waarom christenen een reformatorische kerk zouden moeten verlaten. Ik weet niet of dit haalbaar is. In ieder geval zou hier over nagedacht kunnen worden. Want het is één van de reden dat actieve en ernstige gemeenteleden soms vertrekken.

 

10. Conclusie

 

Het is nodig om ernstig te waarschuwen tegen de Mozaïek beweging. Maar de Mozaïek beweging is ook een oproep om eerlijk naar onszelf te kijken, naar onze eigen gemeenten.

 

Een aansporing om onszelf verootmoedigen. Voor Gods aangezicht erkennen dat we in wijsheid te kort schieten. Om wijsheid bidden. “… wij weten niet, wat wij moeten doen, maar op U zijn onze ogen gericht.” (2 Kron. 20:12).

Op de Heer aanlopen, tot Hem roepen (Efeze 6:19). God heeft wijsheid beloofd. God zal de nederigen genade geven (Jakobus 4:6). Dat is de deur naar het ontvangen van genade en wijsheid die voor ieder van ons open staat. Onszelf voor God verootmoedigen. Erkennen dat we er zelf niet uitkomen, dat we in wijsheid te kort schieten, dat we het zelf niet kunnen, wellicht ook dat we te kort geschoten zijn, en ons aan de Heere vast klemmen. En in geloof onze paar broden en vissen inzetten, in de verwachting dat God het zal vermenigvuldigen, het zal gebruiken.

 

Voor meer informatie, klik hier: https://www.toetsalles.nl/mozaiek.index.htm

 

    -----------------

 

De eindnoten

 

1/ Zie deze link,   https://www.mozaiek0318.nl/paginas/leiderschapsteam.html  Nelinda Troost. Ze preekt in de gemeente, https://www.youtube.com/results?search_query=mozaiek0318+preek+nelinda

 

2/  De Bijbel over de vrouw in het ambt: https://www.honderdbijbelstudies.nl/lessen-over-de-gemeente/55-de-positie-en-de-taak-van-de-vrouw-in-de-gemeente/

 

3/  Het bewijs is te vinden op de sociale media. Het lijkt me niet gepast om op deze plaats details over deze man hier te plaatsen. Het gaat niet om deze ene man, het gaat om de leiding van Mozaiek die dit accepteert.

 

4/  En andere christelijke organisaties, zoals eigen media.

 

5/  https://www.heartcry.nl/overig/geestelijke-groei/

 

6/  https://www.heartcry.nl/webwinkel/boeken/basislessen-geestelijke-groei/

 

7/  https://www.internetbijbelschool.nl/body.htm#praktijk 

 

8/  https://www.honderdbijbelstudies.nl/category/praktijk-christenleven/