dossier t.b. joshua

Niet naar Nigeria voor genezing

Door onze redacteur Daniël Gillissen
Nederlands Dagblad, 18 oktober 2003

De Nigeriaanse 'profeet' T.B. Joshua is een valse profeet. ,,Hij heeft alle kenmerken van een occulte genezer'', vindt drs. Ruud van der Ven, die onderzoek deed naar Joshua. Hij voert aan dat mensen die in Nigeria zijn 'genezen' terug moeten voor ,,een nieuw shot''.

Op achtjarige leeftijd kwam Van der Ven bij een magnetiseur terecht. Die 'bad' de wratten op zijn hand weg. Vanaf die tijd zat Van der Ven naar eigen zeggen dertig jaar lang ,,in het donker'' door ernstige depressies. Als natuurarts hield hij zich niet alleen bezig met acupunctuur en iriscopie, maar bleek hij te beschikken over een magnetiserende gave in zijn 'genezen' hand. Enkele maanden na een mislukte zelfmoordpoging kreeg Van der Ven contact met christenen en kwam hij op zijn 39e tot bekering. ,,Aan de Here Jezus Christus alleen heb ik mijn leven te danken. Het echte licht brak door en de depressies verdwenen direct.''

Naarmate Van der Ven meer bekendraakte met de christelijke wereld, kwam hij ook daar gaven tegen die hij occult vond. Mensen die hem verwijten door zijn verleden te snel bepaalde handelingen occult te noemen, wijst Van der Ven op het bijbelwoord: 'Toets alle dingen en behoudt het goede'. ,,Het maakt mij ongerust dat christenen tegenwoordig zo weinig toetsen of krachten en woorden van God zijn.''

Dat mist hij ook rond de bediening van T.B. Joshua. De 'profeet' werkt in de Nigeriaanse hoofdstad Lagos. Sinds 2001 doen in Nederland spectaculaire verhalen over wonderbaarlijke genezingen de ronde. Mensen zouden genezen zijn van onder meer aids, kanker, ongeneeslijke neurologische ziekten, blindheid, doofheid. Honderden Nederlanders bezochten inmiddels de Synagoge, Church of all Nations. ,,Ik was vanwege mijn medische achtergrond direct geïnteresseerd bij het horen van de geweldige genezingsclaims. Tegelijkertijd is een forse bijbelse toetsing een must bij elke genezing in de naam van Jezus.''

Onderzoekscommissie

Van der Ven - tegenwoordig actief op medisch-pastoraal terrein - dook diep in het fenomeen Joshua en schreef aan de hand van de Bijbel, internet, literatuur, 22 uur videomateriaal en persoonlijke interviews het boek Dossier T.B. Joshua. Het boek is in de verhalende vorm geschreven. De fictieve hoofdpersoon, een ernstig zieke predikant, vraagt zich af of hij de profeet wel of niet veilig kan bezoeken. Hij komt terecht bij een christelijke onderzoekscommissie die een uitspraak wil proberen te doen over de al dan niet occulte bediening van de profeet.

De auteur voert in zijn boek tal van bestaande 'getuigen' aan, maar noemt ze niet met name. ,,Dat is enerzijds om de getuigen te beschermen. Anderzijds kan door iemands naam wel te noemen, zijn getuigenis direct in een hokje worden geplaatst.'' De indirecte manier van beschrijven, heeft volgens Van der Ven tot doel mensen over de feiten te laten nadenken en ze aan te sporen de Bijbel er naast te leggen. In zijn boek trekt hij dan ook geen conclusie. Voor zichzelf is hij er echter wel uit. Zieken hebben bij T.B. Joshua niets te zoeken.

Dat is ook een van de redenen dat Van der Ven zelf niet in Nigeria is geweest. In een geestelijk ongezonde omgeving wil hij niet zijn. ,,Moet je bovendien ergens geweest zijn om er over te schrijven?'' Hij wijst op de evangelist Lucas die ook niet alles wat hij beschrijft, zelf heeft meegemaakt. ,,Verder zegt de Bijbel met nadruk dat op de verklaring van twee of drie getuigen een zaak vaststaat. In dit boek zijn betrouwbare getuigen geïnterviewd.'' Van der Ven zegt er overigens serieus mee bezig te zijn geweest toch naar Nigeria te gaan. ,,Ik heb er meerdere keren voor gebeden of de Here Jezus wilde dat ik naar Nigeria toe zou gaan. Nooit heb ik daarvoor groen licht gekrgen.''

Onbijbels

Van der Ven concludeert dat Joshua's leer onbijbels is. ,,Hij zegt dat mensen de 'doop met de Geest' nodig hebben om behouden te kunnen zijn. Hij doelt niet op de wedergeboorte, maar op een tweede ervaring: in tongen bidden, krachten doen in de naam van Jezus en de gave van onfeilbaarheid. Ik krijg de indruk dat alleen de 'profeet' zelf zover is.''

De Heilige Geest overtuigt van zonde, staat in de Bijbel. ,,T.B. Joshua wijst bij mensen allerlei zonden aan. Dat riekt naar helderziendheid.'' Volgens Van der Ven moeten bezoekers van de Synagoge hun zonden tot in detail in het openbaar belijden. Het gaat vooral om ,,grove seksuele zonden''. ,,Hiervan gaat een enorme verontreiniging uit.'' Van der Ven vindt dat 'gewone' mensen (in tegenstelling tot leidinggevenden) hun zonden niet in het openbaar hoeven te belijden, maar alleen aan Jezus Christus en eventueel aan individuele christenen.

Bedrieglijk

Menig zieke blijkt bij nader inzien helemaal niet genezen door T.B. Joshua, zegt Van der Ven. Op basis van video's en persoonlijke gesprekken met meerdere Nigeria-gangers spreekt hij van ,,bedrieglijke wonderen''. Drie van de vijf uitgebreider geïnterviewde bezoekers aan de Synagoge waren gaandeweg hun verblijf in Nigeria overtuigd geraakt van het occulte karakter van de bediening van Joshua. Twee anderen zouden zijn genezen. Een is inmiddels weer ziek en een ander heeft nog steeds medicijnen nodig.

In de manier van werken van Joshua herkent Van der Ven occulte handelingen: met de hand beweging maken over zieke lichaamsdelen, hypnotiseren, in trance brengen van mensen, remote control (het manipuleren van bewegingen: mensen 'vallen in de geest') en sympathiepijn (pijn bij Joshua op een plek waar ook de zieke klachten heeft). ,,Een ding mag duidelijk zijn: op een dergelijke wijze zien we de Here Jezus en zijn apostelen nooit werken. Occulte genezers daarentegen wel.''

Het is volgens Van der Ven nogal gemakkelijk te stellen dat wat de duivel doet slechts namaak is van het echte bij Joshua. ,,Als je een dergelijke bewering consequent doortrekt zouden er ook christelijke magnetiseurs en toverboeken moeten zijn.'' Dan had Elisa wel heen en weer bewogen over de melaatse plekken van Naäman zoals deze verwachtte (2 Koningen 5), aldus de auteur.

Antichrist

In zijn nieuwste boek neemt prof. dr. W.J. Ouweneel het voor onder meer T.B. Joshua op. Critici moeten volgens hem uitkijken dat ze niet de zonde tegen de Heilige Geest doen. Van der Ven: ,,Als de zonde tegen de Heilige Geest betekent het toeschrijven van dingen van God aan de duivel, dient ook het tegenovergestelde te worden genoemd. Het is in de geest van de antichrist om dingen van de duivel aan God toe te schrijven.''

Hij is blij dat Ouweneel de invloed van demonen op een ziekte en van het geloofsgehalte van een zieke op diens genezing nuanceert. ,,Tegelijk verbaas ik mij over zijn inconsequente houding door het steunen van mensen als T.B. Joshua en Jan Zijlstra die 'ziekte door demonen' en 'geen genezing door gebrek aan geloof' verregaand aanhangen. Waarom distantieert hij zich niet van hun onbijbelse leer op dit terrein?''

Van der Ven meent op basis van 1 Korintiërs 12 dat gaven van genezing momenten zijn waarop God mensen geneest binnen de gemeente. ,,De bezoekers in Nigeria vormen samen geen gemeente.'' In Jakobus 5 wordt een zieke verwezen naar de oudsten van de gemeente.

Mensen kicken volgens Van der Ven op wonderen, maar het ,,geloof is door het horen en niet door het zien''. ,,Wonderen brengen iemand niet dichter tot God. Een week later heb je weer een wonder nodig.''

Genezingsdiensten zijn in Van der Vens ogen ,,absurd''. ,,Net alsof ik volgende week zondag kan beschikken over de Heilige Geest.'' De gave van genezing wordt niet aan iemand blijvend geschonken, aldus Van der Ven. ,,Daar zouden wij wel eens hoogmoedig van kunnen worden.'' God kan echter wel vaker via dezelfde persoon werken. Van der Ven wil niet zeggen dat er bij T.B. Joshua en andere gebedsgenezers geen mensen tot geloof komen. ,,Mits de Bijbel maar opengaat.''

Mede naar aanleiding van: Dossier T.B. Joshua, Genezing in breder perspectief door drs. R. van der Ven. Uitg. Buijten & Schipperheijn Amsterdam, 2003; 152 blz., 15 euro.

Genezen en weer ziek

De Doetinchemmer Jan Westerhof is door een uitzending van de Evangelische Omroep in Nederland bekend als hét voorbeeld dat zieken bij T.B. Joshua zouden kunnen genezen. Elf maanden leed hij aan multiple sclerose (ms). In september 2001 reisde hij af naar Nigeria waar hij van het ene op het andere moment weer kon lopen. Inmiddels werkt Westerhof niet meer, omdat de lichamelijke problemen zijn teruggekomen. Zelf wil hij liever niet praten over zijn gesteldheid. Ook niet over die van zijn vrouw. Op de site www.christelijkpodium.nl geeft hij begin dit jaar aan dat zijn vrouw ook ms heeft. ,,Zoiets is moeilijk te plaatsen in onze situatie.'' Vier maanden later schrijft hij op dezelfde website dat ook zij is genezen in Nigeria.

Binnen de baptistengemeente in Doetinchem waarvan Westerhof lid is, bracht zijn genezing beroering. De leden van de raad van de baptistengemeente wisten niet goed wat ze ervan moesten denken. In een brief aan de gemeente werd een aantal punten genoemd waaruit in de toekomst moest blijken of de genezing uit God was.

De discussie is weer opgelaaid, zegt voorganger drs. Yme Horjus. ,,Sommige mensen die destijds twijfelden aan Westerhofs genezing, stellen nu achteraf vast dat het nooit goed heeft gezeten.'' Dat Westerhof weer problemen heeft, is volgens hem niet het bewijs dat de genezing niet van God komt. ,,Er zijn wel enkele theologische en pastorale vragen te stellen, zoals de vraag of God zo werkt dat hij iemand slechts voor anderhalf jaar geneest.''

Ruud van der Ven zegt met ,,bijzonder veel verdriet en bewogenheid'' te zijn vervuld als hij aan Westerhof denkt. ,,Ik zou tegen hem willen zeggen: 'Lieve broer, kies niet voor genezing tegen elke prijs, kies alleen voor Jezus. Nooit zul je daar spijt van hebben. Ga alstublieft nooit meer naar T.B. Joshua terug'.'' Westerhof is inmiddels vijf keer naar Nigeria geweest en gaat binnenkort opnieuw.

home