De invloed van de gnostiek op de evangelische beweging




A. Wat is gnostiek?

Gnostiek
Bijlage H. van de studie "Wat is er aan de hand in de evangelische wereld?"

De verleiding van de gnostiek.
Door H. berkhof

Het gnostieke stelsel van Valentius
Een korte bespreking van het stelsel van de bekendste christelijke gnosticus.

B. De huidige renaissance van de gnostiek

Als onderdeel van de opkomende New Age beweging is in de algmene cultuur de belangstelling voor de gnostiek weer opgeleefd. De New Age beweging is een samensmelting van de gnostiek, het occultisme, oude heidense godsdiensten en oostersegodsdiensten.

C. Het binnendringen van de gnostiek in de evangelische beweging


Zoals zo vaak gebeurt dringt ook het gnostieke denken weer door in de evangelische beweging. Er worden elementen overgenomen. Enkele zijn: het opheffen van de tegenstelling tussen vrouwelijk en mannelijk in de menselijke persoonlijkheid, het tegen elkaar uitspelen van de God van het Oude Testament en de God van het Nieuwe Testament.

Voorbeelden

Leanne Payne
Zie met name de bespreking van haar boek 'Crisis in Mannelijkheid'

W.J. Ouweneel.
De duidelijkste gnostieke invloed is te vinden in zijn boek "Nachtboek van de ziel" en in zijn boeken "De zevende koningin - het eeuwige vrouwelijke en de raad van God" en "De negende koning".
Zie speciaal de volgende punten van hoofdstuk 15 van de studie "Wat is er aan de hand in de evangelische wereld?", De punten 15.2.9 en 15.2.10 gaan over de eenwording van het vrouwelijke en mannelijke in hemzelf. De punten 15.12 en 15.13 gaan over een door hem veronderstelde vrouwelijke kant in God. In punt 15.2.15 geeft hij een bekend gnostisch standpunt weer over de engel des Heren waar Jakob mee worstelde in Pniel. Voor een bespreking van Ouweneels 'Nachtboek van de ziel', klik hier.

Het Life Model (Jim Wilder en anderen)
Een bespreking en toetsing

Een van de invalspoorten van de gnostiek is de zielzorg. Dit zien we o.a. bij Ouweneel,Payne en Wilder. Een andere belangrijke invalspoort is het 'alleen positief' christendom. Dit vervormt het karakter van God. De God van de bijbel is barmhartig en liefdevol, maar daarnaast is Hij ook rechtvaardig en heilig. Over dit laatste spreekt men niet. De gnostici zetten de God van het Nieuwe Testament en de God van het Oude Testament tegen over elkaar. Dit is uiteraard een valse tegenstelling. De God van het Oude Testament, de lagere scheppings god, werd getekend als een jaloerse, wrekende, eisende God. De God van het Nieuwe Testament is dan de ware God, de god van de onvoorwaardelijke liefde, in essentie slechts zuiver liefde, de God die niet dwingt, etc.
De moderne evangelicals gaan niet zo ver dat ze twee goden veronderstellen. Zij brengen een verwaterde vorm van gnostiek. Ze lossen het op door alle teksten in de bijbel die spreken over de heiligheid en rechtvaardigheid van God, zijn terecht naijver, zijn toorn, zijn straffend handelen, zijn tucht, zijn vergelding, te negeren. Zo komen ze toch op uit op de gnostische God van onvoorwaardelijke liefde. Een God die meer lijkt op een bevlogen westerse psychotherapeut dan op de heilige God van de bijbel.

Een evangelie zonder recht - het evangelie volgens Pinnock
Boekbespreking van Pinnocks boek "Ontketende liefde".
Dit boek, met zijn schokkende gnostische vertekening van het karakter van God, is enkele jaren geleden met veel publiciteit gelanceerd in de evangelische beweging. Er is zelfs een conferentie naar aanleiding van het verschijnen van het boek gehouden waar de gehele elite van de evangelische beweging voor uitgenodigd en ook voor een groot deel aanwezig was.

Rick Warren over het wezen van God
Zie hier wat een van de leiders van het marketingchristendom en het 'alleen positief'evangelie met het karakter van God doet.

De God van de gnostici dwingt niet. Hij legt nooit een externe wet op. Hij moedigt alleen het al aanwezige innerlijke goddelijke leven aan door verlichting (inzicht) en versterkt het door mystieke ervaringen, magische rituelen, etc. Een aantal jaren geleden hoorde ik ineens evangelicals zeggen 'dat God niet dwingt'. Deze gedachtengang zit trouwens ook in het al eerder vermelde boek "Life Model" van Jim Wilder.

Dwingt God niet?

D. Zie ook de volgende linken naar aanverwante onderderwerpen:

Mystiek


HOME
Zie ook de onderwijssite.